Protestan/Reform Teolojisi Işığında Yehova Şahitleri
Yehova Şahitleri'nin inançları, Protestan/Reform teolojisinin temel ilkelerinden önemli ölçüde farklılık göstermektedir. Bu farklılıklar, özellikle Tanrı'nın doğası, İsa Mesih'in kişiliği, Kutsal Ruh'un rolü, kurtuluşun yolu ve Kutsal Yazılar'ın yorumlanması gibi temel doktrinlerde belirginleşmektedir.
Tanrı Anlayışı: Üçlü Birlik ve Tek Tanrıcılık
Protestan/Reform teolojisi, Hristiyanlığın temel dogmalarından biri olan Üçlü Birlik (Teslis) inancını savunur. Buna göre, Tanrı tek bir özde var olan, ancak Baba, Oğul (İsa Mesih) ve Kutsal Ruh olmak üzere üç ayrı kişiliğe sahip olan bir varlıktır. Bu üç kişilik, tam olarak Tanrı'dır ve birbirine eşittir.
Yehova Şahitleri ise bu Üçlü Birlik inancını reddederler. Onlar katı bir tek tanrıcılığı savunur ve yalnızca Yehova'yı (Yahve), yani Kutsal Yazılar'da geçen Tanrı'nın özel ismini, mutlak ve tek yüce Tanrı olarak kabul ederler. Onlara göre İsa Mesih, Tanrı'nın yarattığı ilk varlık, bir meleksi varlık olan Başmelek Mikail'dir ve Tanrı'dan aşağıdadır. Kutsal Ruh ise kişisel bir varlık değil, Tanrı'nın aktif gücü veya etkisidir.
Bu durum, Protestan teolojisinin İsa Mesih'in tanrısallığına ve Kutsal Ruh'un kişiliğine dair temel inançlarıyla taban tabana zıttır.
İsa Mesih'in Kişiliği ve Kurtuluş Anlayışı
Protestan/Reform teolojisi için İsa Mesih, Tanrı'nın kendisi, yani Tanrı'nın Oğul kişiliği ve aynı zamanda Tanrı’nın beden almış halidir. O'nun çarmıhtaki ölümü, günahkâr insanlık için Tanrı tarafından sunulan nihai ve yeterli bir kefaret kurbanıdır. Kurtuluş, tamamen lütuf yoluyla, imanla elde edilir ve insanın kendi iyi işlerine dayanmaz. İsa Mesih'in kanı aracılığıyla günahların bağışlanması ve sonsuz yaşam vaadi, Protestan inancının merkezindedir.
Yehova Şahitleri ise İsa Mesih'i Tanrı'dan aşağıda bir varlık olarak gördükleri için, O'nun ölümünü tam bir kefaret olarak kabul etmekle birlikte, Protestanların anladığı anlamda bir "kişisel kurtuluş" anlayışına sahip değildirler. Onlar için kurtuluş, Tanrı'nın Krallığı'na itaat etmek, Yehova'nın adını yüceltmek ve iyi işler yapmakla ilişkilidir. Cennete gidecek "144.000" kişilik sınırlı bir grubun olduğu ve diğer itaatkâr kişilerin dünya üzerinde bir cennet ortamında yaşayacakları inancı, Protestanların genel kurtuluş anlayışından büyük ölçüde ayrılır. Ayrıca, İsa Mesih'in fiziksel olarak dirilişini değil, ruhsal olarak dirilişini savunmaları da Protestan inancıyla çelişir.
Kutsal Yazılar ve Yorumlama
Protestan/Reform teolojisi, Sola Scriptura (Yalnız Kutsal Yazı) prensibini benimser. Bu, Kutsal Yazılar'ın (İncil ve Eski Ahit) Tanrı'nın esinlenmiş (vahyedilmiş), yanılmaz ve mutlak yetkili Sözü olduğu anlamına gelir. Kutsal Yazılar, iman ve yaşam için nihai rehberdir ve kendi kendini yorumlar (Scriptura sui interpres). Yorumlamada Kutsal Ruh'un aydınlatıcı rolüne inanılır.
Yehova Şahitleri de Kutsal Yazılar'a saygı duyarlar ve kendi çevirileri olan "Kutsal Yazıların Yeni Dünya Çevirisi"ni kullanırlar. Ancak, Kutsal Yazılar'ı yorumlamada Yönetim Kurulu'nun (Governing Body) merkezi bir yetkiye sahip olduğuna inanırlar. Bu kurulun yorumları, Yehova Şahitleri için nihai otoritedir ve bireysel yorumlama alanı Protestanlıkta olduğundan daha sınırlıdır. Bu durum, bireysel inananın Kutsal Yazılar'ı doğrudan okuyup anlaması ve Kutsal Ruh'un rehberliğiyle yorumlaması ilkesine dayanan Protestan teolojisinden farklılık gösterir.
Diğer Önemli Farklılıklar
Tüm bunların ışığında, Protestan ve Reform teolojisine göre, Hristiyan olmak, belirli temel doktrinleri, özellikle de İsa Mesih'in ilahiliğini ve Üçlü Birlik inancını kabul etmeyi gerektirir.
Yehova Şahitleri bu temel dogmaları reddettiği için, kendilerini "Hristiyan" olarak tanımlasalar bile, Protestan/Reform perspektifinden bakıldığında geleneksel Hristiyanlık tanımına uymayan ayrı bir dini hareket olarak değerlendirilirler.